corona

Klik hier om naar een artikel te gaan dat tips geeft voor lesgeven in coronatijd.

Veilig lesgeven in coronatijd

Fluiten bouwen op scholen in coronatijd (Hetty van Geene)

Dit jaar ben ik toch gaan bouwen op de scholen met kinderen tussen 10 en 12 jaar.

De extra maatregelen daarbij; 

• Bij het binnenkomen handen reinigen (wassen en/of gel).
• Minder kinderen bij mij aan de tafel zodat er enige afstand is.
• Behalve de eerste toon, mogen de kinderen pas op hun fluit spelen als die helemaal klaar is. Tot die tijd blijven de fluiten bij mij.
• Als de kinderen de eerste toon geblazen hebben, de fluiten minimaal 2 dagen laten liggen en goed schoonmaken met alcohol (kurk eruit).
• Zoveel mogelijk werken met open ramen.

Fluiten bouwen met ouders. Op twee scholen bouw ik in november een fluit tot de grondtoon met de ouders van de eerste klassertjes. De kinderen krijgen de fluit van Sinterklaas en elke keer als ze aan de volgende toon toe zijn, maak ik dat gaatje met de kinderen. Het bouwen ging in twee avonden met alle ouders en hulp van enkele andere gezellen. Corona maatregelen;

• De ouders zijn verdeeld in groepjes van 8 over meerdere dagdelen/ avonden.
• Bij zo'n groepje heb ik geen hulp nodig van anderen.
• Handen reinigen bij binnenkomst.
• Mondkapje op.
• Iedere ouder een eigen set met gereedschap, schuurpapier,plakband, brandvoorbeelden e.d.
• De werkplekken zijn goed verdeeld over het lokaal en er ligt ook al een stuk bamboe bij.
• De ouders blijven zitten en alleen ik loop rond om hulp te verlenen.
• Van tevoren heb ik de fluiten genummerd, mondstukken afgetekend en kurken op maat gemaakt zodat de contact momenten met de fluit beperkt zijn

Bouwen en spelen in coronatijd (Truus Siddré)

Ik geef tijdens Corona geen bouwlessen aan volwassenen, wel aan kinderen.

De bouwlessen voor kinderen zien er zo uit:

• Er staat handgel bij binnenkomst
• Twee kinderen tegelijk, ouders mogen niet naar binnen
• Kinderen moeten thuis voor de les naar de wc gaan
• Tussen de lessen een kwartier om de deuren tegen elkaar open te zetten (frisse lucht) en alles te ontsmetten. (Stoelen tafel deurknoppen enz.)
• Er hangt een groot plastic scherm in mijn lesruimte.  De tafel staat daar voor een deel onder zodat ik aan de ene kant, de leerlingen aan de andere kant van het scherm zitten.  Het scherm hangt zodanig dat mijn handen er onderdoor kunnen om de kinderen te helpen met b.v. boren (vasthouden van de fluit)
• De fluit wordt tot de grondtoon gemaakt en blijft bij dan een week mij zodat ik hem kan controleren en eventueel bijwerken. Voor ik dat doe ontsmet ik de fluit met alcohol.
• Dan mogen de kinderen de fluit mee naar huis en in de loop van te tijd komen er gaatjes bij. Ik kan dat helaas niet zelf controleren door erop te blazen, maar ik houd de fluit soms een weekje hier om te controleren (na weer met alcohol ontsmet te hebben) De kinderen mogen dan een (ontsmette) leenfluit van mij meenemen om te oefenen.
• Voorspeelochtend of middag voor de ouders kan natuurlijk niet. Ik heb voor de zomervakantie filmpjes gemaakt van de spelende kinderen en naar de ouders opgestuurd. Dit werd zeer gewaardeerd en doorgestuurd naar opa's en oma's. Zo'n actie wil ik nu vlak voor Kerst ook weer doen.

De speelgroepen voor volwassenen:

• De groep in Arnhem speelt voorlopig niet. We hebben het twee keer geprobeerd, kunnen wel goed op afstand zitten, maar de ventilatie laat te wensen over. Met ramen open spelen ging wel, maar nu het kouder wordt is dat toch niet echt fijn.
• De groep in Dieren speelt niet meer bij mij thuis, maar in een zaaltje van een gemeenschapshuis. Dat is groot genoeg om voldoende afstand te kunnen houden, er is goede ventilatie en in de pauze kunnen we de zaal verlaten en de buitendeur openzetten. (We drinken dan koffie in een andere ruimte)

Koorrepetities in coronatijd (Dorine Maalcke)
Dorine repeteert met drie koren in een kerk. De repetities worden gestreamd we via de kerkomproep, zodat koorleden die ervoor kiezen om nu niet samen te zingen thuis kunnen meedoen. Er hangt een bestuurbare camera in de kerk en het geluid is heel goed. Iedereen kan dan wel meekijken maar we laten het alleen aan de koorleden weten. De thuisblijvers mogen opmerkingen appen en iedereen mag z’n telefoon daarvoor aan houden. Dat maakt het ongedwongen en gezellig.

Spelen in Coronatijd (Corry de Klepper)

Tijdens de lock-down waren we aangewezen op Zoom en WhatsApp-video.

Dat was een heel gedoe, bamboefluitgeluid wordt nl. door de apparaat-microfoons waargenomen als geruis, en dat betekent dat het nogal eens weg gefilterd werd en spontaan ophield.
Als je wat verder bij het apparaat vandaan gaat zitten, komt het beter over, maar de kinderen hebben de neiging om zo’n beetje ín de camera te kruipen… En ze werden ongelooflijk afgeleid door alles wat buiten het kleine schermpje gebeurde, ik vond het nogal frustrerend.

Daarom ben ik gaan zoeken naar alternatieven.

Per liedje maakte ik een kort filmpje, en stuurde de kinderen zo’n filmpje als huiswerk.
Ze mochten me bellen als ze het liedje kenden, en dan kon ik via WhatsApp bekijken of het goed ging, en waar ze op moesten letten voor de volgende keer.
Dat werkte veel beter, ze  konden het filmpje immers gewoon zo vaak afdraaien als ze wilden.

De filmpjes plaatste ik op een besloten Facebook pagina, zodat ze het ook nog makkelijk terug konden vinden (als ze tenminste over Facebook beschikten).

Op dezelfde manier ging ik voor de volwassenen hele stukken samenspelmuziek opnemen.
Stem voor stem over elkaar heen (met de app Acapalla Maker op m’n tablet).
Je kunt dan ook al op de ‘create’ knop drukken als er nog een stem ontbreekt  (of later de laatst toegevoegde stem weer weghalen en opnieuw het commando ‘create’ geven).
Dan kan de leerling b.v. zelfstandig de alt meespelen en tóch het idee krijgen, in een echt kwartet zijn eigen stem te spelen.

Let wel: het gaat nooit zo klinken als bij echt samenspel, gezamenlijk ademhalen en een fermate uitvoeren is b.v. heel moeilijk te timen. Ook de zuiverheid wil nog wel eens wat te wensen overlaten als je alles op één stem moet inspelen. En als je een foutje maakt, staat het wel fout op de opname. Dat betekent dus: vaak opnieuw opnemen, zeker als er storende fouten in zitten (of extra geluiden, zoals de telefoon die plotseling gaat…).
Deze opnames plaatste ik ook op een besloten Facebook pagina, zodat degenen die ermee wilden oefenen, hun gang konden gaan. Iets wat voor  velen een mooie manier was om verder te kunnen gaan met fluiten.

Op onze veertiendaagse lesavonden gingen we samen met de stukken aan het werk via Zoom.

Het geluid van een bamboefluit wordt door Zoom niet fraai weergegeven, valt soms zelfs geheel weg. Dit komt omdat het fluitgeluid als ‘geruis’ wordt waargenomen (en zelfs wordt weg gefilterd). Vraag leerlingen in elk geval om iets verder bij de microfoon vandaan te gaan zitten.
Er is wel een mogelijkheid op om het geluid van de fluit te verbeteren, door nl. de ’original sound’-knop aan te zetten. Daarvoor moet je eerst bij de Audio settings de ‘advanced’-knop aanklikken en op de volgende bladzijde een vinkje zetten bij ‘Show in-meeting option to Enable original sound from microphone’.
Als je dan teruggaat naar het hoofdscherm zie je links bovenin dat er een grijze knop ‘Turn on original sound’ bij is gekomen. Klik je daarop dan wordt de knop blauw, en dan wordt het fluitgeluid veel beterdoorgegeven, alleen je stemgeluid wordt een fractie zachter.

Een losse microfoon kan dan ook nog weer heel veel geluidskwaliteit toevoegen.
Ik gebruik de Samson Go-Mic, die aan het begin van de crisis € 35 kostte, nu echter alweer € 75.

Wat kun je doen met Zoom:

• Om te beginnen moet iedereen even handig worden met de knop ‘mute’ en ‘unmute’ (links onder op het scherm.
  Tijdens het spelen moet ieder zijn microfoon op ‘mute’ zetten anders gaan alle geluiden door elkaar heenlopen.
  Je hoort dus alleen het geluid dat bij iemand vandaan komt die ‘unmuted’ is (meestal de gezel, maar je kunt ook zelf op ‘mute’ gaan en een leerling vragen te unmuten)
• Zo kunnen de leerlingen dus live meespelen met de gezel:

De gezel (unmuted) speelt een melodie, de leerlingen (muted) spelen een tegenstem (of canon) tegen de melodie die zij uit hun apparaat horen komen.

Ik gebruik overigens een aparte microfoon die met een USB aansluiting in mijn laptop zit, dat werkt beter dan de microfoon van de computer.

Let op: de vertraging via internet zorgt ervoor, dat je de leerlingen allemaal wat later ziet reageren, en ook nog eens verschillend later afhankelijk van de snelheid van hun verbinding.

Grappig: tijdens de Summerschool/Winterreise hoor ik Jan, beneden mij in de huiskamer, altijd een halve seconde achter de door mij uitgestuurde muziek aanspelen.

• Korte items uitleggen, en ermee laten oefenen door de leerlingen. Wie een probleem ervaart, mag unmuten en zijn probleem voorleggen. Dan kan daar in een tweegesprek (twee personen unmuted) op in worden gegaan. De anderen luisteren en kunnen hardop mee oefenen, dat stoort niet, omdat hun microfoon uit staat.
• Beurten geven, wat in een normale lessituatie ook gebeurt.
• Via ‘shared screen’ bladmuziek of uitleg van b.v. ritmes tonen, die iedereen dan kan zien (de beeldjes van de mededeelnemers vallen dan ook geheel of voor een groot deel weg (afhankelijk van het apparaat)
• Opnames afspelen op een losse versterker die je vlak voor de (losse) microfoon zet: Héle opnames of opnames met één stem eruit gelaten.

Wat betreft dit laatste: ik ben momenteel aan het uitproberen of ik niet beter via een ‘advanced’ optie bij ‘shared screen’ in Zoom ook direct via mijn computer het geluid kan laten afdraaien. Het jammere is alleen dat ik dan weer niet tegelijkertijd een notenbeeld kan delen.

Het bedienen van alle knopen is nogal tijdrovend. Gelukkig kunnen leerlingen intussen gewoon zelf kunnen oefenen in hun ‘muted’stand.

Uiteindelijk zijn de Zoom lesavonden in de vakantieperiode uitgelopen op wereldwijde veertiendaagse play-along sessies (Coklebo’s Summerschool).
Op veler verzoek heb ik dat nu voortgezet, maar wel iets minder frequent, want de voorbereiding is een tijdrovende bezigheid:  Elke 2^e woensdag van de maand is er de ‘Winterreise’.
Dat zijn natuurlijk geen les-avonden, maar pure samen-spelen-sessies om nieuwe muziek te leren kennen, die je dan weer met je eigen kleine ensemble verder kunt bestuderen.

Want: live trio- en kwartet spel kan gelukkig (nog) wel weer!

Spelen we hier met een trio of een kwartet, dan gebruiken we voor elke speler een hoek van de kamer. Het is even wennen, om wat verder uit elkaar te zitten, maar het werkt goed.
In de pauze luchten we de kamer.

Met de grotere groep ben ik uitgeweken naar een basisschool.
In de aula kunnen we met 11 personen elk op ruim twee meter van elkaar zitten.
Ieder neemt zijn eigen thermosflesje met koffie of thee mee.
Mondkapjes op bij binnenkomst en vertrek.
Vooraf en na afloop de ruimte luchten.

Ook met de gezellen in opleiding heb ik de draad weer opgepakt, wat betreft het onderdeel AMV.
Eerlijkgezegd bevalt met dat véél  beter dan 1x per maand een uur AMV aan het begin van de lange studiedag.
We komen elke week een uur bijeen, en maken goede vorderingen, de concentratie is enorm, en de deelnemers maken hun huiswerk en sturen dat op via WhatsApp met een fotootje.

Waar zouden we zijn in deze tijd zonder al die digitale mogelijkheden?